ยาตำรับประสะไพล...สำหรับสตรี

            ข้าพเจ้าได้เข้าร่วมการประชุมวิชาการ  Menopause Academic Conference 2015 โดยสมาคมวัยหมดระดูแห่งประเทศไทย โดยมีหัวข้อที่เป็นเรื่องราวของ “สมุนไพรไทยทศวรรษใหม่ของการรักษาและส่งเสริมสุขภาพสตรีไทย” ซึ่งบรรยายโดย รศ.ภญ.พร้อมจิต ศรลัมพ์ ได้กล่าวถึงสมุนไพรตำรับที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพของสตรีหลายชนิด หนึ่งในนั้นคือ ยาตำรับประสะไพล

            ยาตำรับประสะไพล ถูกประกาศในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2556 กลุ่มบัญชียาจากสมุนไพร ในหัวข้อยารักษากลุ่มอาการทางสูติศาสตร์นรีเวชวิทยา ใช้รักษาอาการระดูมาไม่สม่ำเสมอหรือมาน้อยกว่าปกติ, บรรเทาอาการปวดประจำเดือน, ขับน้ำคาวปลาในหญิงหลังคลอดบุตร

            ในตำรับนี้สมุนไพรที่เป็นส่วนประกอบหลักคือ เหง้าไพล ส่วนใหญ่แล้วเราจะเห็นผลิตภัณฑ์ใช้สำหรับภายนอก เช่นน้ำมันไพล หรือครีมไพล แก้ปวดเมื่อย นอกจากจะมีสรรพคุณลดอาการอักเสบของกล้ามเนื้อ ยังมีงานวิจัยที่แสดงให้เห็นว่าไพลสามารถยับยั้งการบีบตัวของมดลูก ลำไส้และกระเพาะอาหารได้

            นอกจากสมุนไพรหลักแล้ว สมุนไพรที่ประกอบในตำรับก็มีประโยชน์เช่นเดียวกัน ยกตัวอย่างเช่น พริกไทย (Piper nigrum) จากการวิจัยพบว่ามีฤทธิ์ลดการบีบตัวของมดลูก ในสัตว์ทดลอง หรือ สาร Curcuminoids ในขมิ้นอ้อย ก็มีฤทธิ์ลดการบีบตัวของลำไส้และมดลูกเช่นเดียวกัน

            กรณีปวดประจำเดือน ในกรณีที่มีอาการปวดประจำเดือนเป็นประจำ ให้รับประทานยา ก่อนมีประจำเดือน 2 - 3 วันไปจนถึงวันแรกและวันที่สองที่มีประจำเดือน โดยรับประทานครั้งละ 1 กรัม (แคปซูล 500mg จำนวน 2 แคปซูล) วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร

            สำหรับวิธีใช้ ในกรณีระดูมาไม่สม่ำเสมอหรือมาน้อยกว่าปกติ  ให้รับประทานครั้งละ 1 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร เป็นเวลา 3 - 5 วัน เมื่อระดูมา ให้หยุดรับประทาน   

            กรณีขับน้ำคาวปลาในหญิงหลังคลอดบุตร รับประทานครั้งละ 1 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร ให้รับประทานจนกว่าน้ำคาวปลาจะหมด แต่ไม่เกิน 15 วัน

            ห้ามใช้ในหญิงตกเลือดหลังคลอด หญิงตั้งครรภ์ และผู้ที่มีไข้ นอกจากนี้ยังห้ามรับประทานในหญิงที่มีระดูมากกว่าปกติ เพราะจะทำให้มีการขับระดูออกมามากขึ้น

            ควรระวังการใช้ยาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของ ตับ ไต เนื่องจากอาจเกิดการสะสมของการบูรและเกิดพิษได้